اخبار ترجیحاحادیث بیانگرِ مرجّحات در مقام تعارض ادلّه را اخبار ترجیح گویند. ۱ - تعریفاخبار ترجیح، از اخبار علاجیه است که در آنها، به تعدادی از مرجحات که در مقام تعارض ادله غیر متعادل به آنها تمسک میشود، تصریح گردیده است و حل تعارض را در رجوع به این مرجحات میدانند، مانند: حدیثی از امام صادق (علیهالسلام) که درباره اخبار متعارض نامتعادل و رجحان یکی از آن دو بر دیگری چنین آمده است: «اذا ورد علیکم حدیثان مختلفان فاعرضوهما علی کتاب الله فما وافق کتاب الله فخذوه و ما خالف کتاب الله فردوه فان لم تجدوهما فی کتاب الله فاعرضوهما علی اخبار العامة فما وافق أخبارهم فذروه و ما خالف أخبارهم فخذوه؛ هنگامی که دو حدیث مختلف به شما رسید، آنها را بر کتاب خدا عرضه کنید و سپس به هر کدام که موافق کتاب بود عمل کنید و هر کدام را که مخالف کتاب بود کنار بگذارید و اگر نه موافقت با کتاب داشتند و نه مخالفت با آن، آنها را در کنار روایات اهل سنت بگذارید و هر کدام را که موافق اخبار آنان بود رها کنید و به هر کدام که مخالف اخبار آنان بود عمل نمایید. ۲ - نکتهدر اینکه ترجیح فقط با مرجحات منصوص است یا به غیر آن نیز ممکن است، اختلاف نظر وجود دارد. ۳ - عناوین مرتبطاخبار ترجیح به احدثیت؛ اخبار ترجیح به شهرت؛ اخبار ترجیح به صفات راوی؛ اخبار ترجیح به مخالفت عامه؛ اخبار ترجیح به موافقت کتاب. [۶]
علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمد جواد، ص۴۴۸.
[۷]
منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۸، ص۱۲۴.
[۸]
کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۶، ص۱۸۲.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۲۲. برگرفته از مقاله «اخبار ترجیح». ردههای این صفحه : اخبار علاجیه
|